İnşaat sektöründe 'kalıcı durgunluk' alarmı

İnşaat sektöründe 2018 yılının ilk 4 ayında geçen yıla kıyasla daralan faaliyet hacmi, Mayıs ayında dip noktaya ulaştı. Türkiye Hazır Beton Birliği tarafından her ay periyodik olarak yayımlanan 'Hazır Beton Endeksi'nin Mayıs ayı verileri  'sektördeki durgunluğun kalıcı hale gelmeye başladığı'na işaret etti. 

THBB'den kalıcı durgunluk uyarısı

Türkiye Hazır Beton Birliği tarafından güven, beklenti, faaliyet ve bileşik endeks kategorilerinden oluşan Hazır Beton Endeks değerlerinin geçen yılın aynı dönemine göre önemli bir düşüş sergilediğine dikkat çekildi. Endeks verilerinde çıkan sonuçlar şöyle:

Faaliyet Endeksi 16 ayın en düşük seviyesinde

Mayıs ayında bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 2.3 oranında düşüş gösteren Hazır Beton Endeksi, son 16 ayın en düşük düzeyine ulaştı. Araştırmaya katılan firmaların yalnızca yüzde 13'ü Mayıs ayında satışların arttığını belirtti. Yüzde 42'lik oran ise satışlarda düşüşe işaret etti. 

Güven Endeksi 10 ayın dip noktasında

Benzer bir eğilim Güven Endeksi parametrelerinde de gözüktü. Buna göre geçen yılın Mayıs ayına göre yüzde 1.5 oranında düşüş göseren Güven Endeksi'ndeki düşüş, sektörde güvenin istenen düzeyde olmadığına işaret etti. Rapora ilişkin analizde: "Ankete katılanların %30’u yeni istihdamda azalma olacağını düşünürken, yeni yatırım düşünenlerin oranı ise %3 oldu. Ankete katılan firmaların yalnızca %10’u tedarikçilere vereceği siparişin önümüzdeki üç ayda artacağını düşündüğünü açıkladı." şeklinde konuştu. 

Beklenti Endeksinde de iyileşme yok

Diğer taraftan Beklenti Endeksi'nde de geçen yıla göre bir iyileşme gözükmedi. Hazır Beton Beklenti ENdeksi'nin Mayıs ayı değerinin bir önceki yılın aynı ayının yüzde 1.5 altına düşdüğüne dikkat çeken verilere ilişkin yorumda: "Önümüzdeki üç ayda satışlarının artacağını düşünenlerin oranı %16 iken satışların azalacağını düşünenlerin oranı ise %48 oldu. Gelecek üç ayda girdi stoklarını artıracağını söyleyen firmaların oranı ise %32 olarak gerçekleşti." ifadelerine yer verildi. 

Tedbirlere rağmen istenen hareketlilik yakalanamadı

Yılın ilk dört ayında yaşanan düşüşe paralel olarak Mayıs ayında dip noktaya ulaşan faaliyetlerin sektörde durgunluğun kalıcı hale gelmeye başladığına işaret eden THBB Yönetim Kurulu Başkanı Yavuz Işık, sektörü geliştirmeye yönelik tedbirlerin de istenen hareketliliği henüz ortaya çıkaramadığını belirtti. Işık, beton satışlarındaki düşüşün yeni inşaat yapımına başlanmadığını ve müteahhitlerin mevcut işlerini tamamlama noktasında da yavaşladığını gösterdiğini belirterek: "Müteahhitlik faaliyetlerindeki yavaşlamanın bariz bir şekilde ortaya çıktığı 2018 yılında 6 aylığına alınan bu tedbirlerin etkisi sınırlı kalabilecektir. Sonrasında, konut kredisi faiz artışları ile birlikte ipotekli satışlarda keskin bir düşüş yaşanacaktır." şeklinde konuştu. 

Hazır beton denetimlerine ceza yağdı... Ayrıntılar için tıklayın...

Önceki aylarda durum nasıldı?

Türkiye inşaat sektörünün yakından takip ettiği dönemsel raporlardan biri olan Hazir Beton Endeksi'nin Nisan ayı sonuçları açıklandı. Bir önceki dönemde "inşaat sektörünün teşviklere ihtiyaç duyduğunu" ve bu teşviklerin gelmemesi halinde kendinden bekleneni vermesinin zor olduğunu söyleyen Türkiye Hazır Beton Birliği Başkanı Yavuz Işık, son haftalarda gündeme oturan teşvik girişimlerinin ilk dört aydaki olumsuz tablonun aşılmasında önemli rol oynayacağına dikkat çekti. 

Sektöre teşviklerin zamanlaması iyi

THBB Başkanı Yavuz Işık, Faaliyet Endeksi'nin Mart ayının ardından Nisan ayında da yükselişini sürdürdüğünü ve bu durumun son 2 aylık periyotta inşaat faaliyetlerinde bir canlanma yaşandığını gösterdiğini belirterek, önümüzdeki döneme ilişkin beklentilerin de halen yüksek gözüktüğüne vurgu yaptı. Yavuz Işık, hazır beton ve inşaat faaliyetlerinin 2018 yılında işlerin yoluna gireceğine dair olan inancı koruduğunu ve Güven Endeksi'nin de son bir yıldaki en düşük değerin ardından Nisan'da sınırlı bir yükseliş içine girdiğini belirterek:"Geçen yıla kıyasla, 2018 yılının ilk 4 ayında inşaat sektöründe önemli bir yavaşlama söz konusudur. Bu nedenle, inşaat sektörünü geliştirmeye yönelik geçen hafta alınan tedbirler çok yerinde ve zamanlaması doğrudur" dedi.

Konuta sunulan teşviklerin önemi

Bakanlar Kurulu kararı ile 6 aylık süre ile konut teslimlerinde yüzde 18 yerine yüzde 8'lik KDV uygulamasının yüzde 4 olan tapu harcının yüzde 3'e indirilmesi, son olarak da ev kredilerinde bankaların yeni bir indirime başlamasının sektöre canlılık getireceğini söyleyen Yavuz Işık: "İnşaat faaliyetlerindeki yavaşlamanın bariz bir şekilde ortaya çıktığı 2018 yılında alınan bu tedbirlerin ne derece etkili olduğunun yakından takip edilmesi gerekmektedir." yorumunda bulundu. 

Lüks konut fiyatları neden düşüyor? Müteahhitler yeni projeler için neden çekimser? Yanıtlar için tıklayın...

Sektörün ilk 4 aylık karnesi zayıf

THBB Nisan ayı verilerinde şu hususlara dikkat çekildi:

- Hazır Beton Endeksi değeri geçen yılı aynı dönemine kıyasla geriledi.
- Faaliyet Endeksi geçen yıla kıyasla yüzde 1.5 oranında düştü. Bu ise Nisan ayında geçen yıla kıyasla hazır beton üretimi ve buna bağlı inşaat faaliyetlerinin zayıf geçtiğine işaret etti. 
- Beklenti Endeksi geçen seneye kıyasla zayıfladı. 
- Güven Endeksi hem eşik değerin altında kaldı, hem de geçen seneye kıyasla düştü. 

THBB Raporunda 2018 Nisan ayında sektörün tüm performans göstergelerinin zayıf olduğuna dikkat çekildi. 

"Destek olmazsa sektör isteneni veremez" demişti

İnşaat sektöre faaliyetlerinin  analiz edildiği en önemli periyodik araştırmalardan biri olan Türkiye Hazır Beton Birliği'nin "Hazır Beton Endeksi", Mart 2018 dönemine ait raporunda inşaat faaliyetlerinin 2018 dönemindeki gerileme eğiliminin sürdüğünü gösterdi. Faaliyet Endeksindeki gerilemeye karşın beklenti endeksinin yüksek değere sahip olması ise 2018 yılına ilişkin umutların yüksek olduğuna işaret etti.THBB Başkanı Yavuz Işık. Faaliyet Endeksinin 13 ayın en düşük değerinin ardından Mart ayında tatmin edici olmaktan uzak bir gelişim gösterdiğini söyledi.  

Bileşik endekste zayıflama

Faaliyet, güven, beklenti ve bileşik endeks parametrelerinden oluşan Hazır Beton Endeksi, bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla gerileme gösterdi. Raporda faaliyet endeksinin yüzde 1.1 oranında düşüşü Mart ayında beton üretiminin geçen yıla kıyasla zayıfladığına işaret ederken, benzer bir hareket Beklenti ve Güven Endeksleri'nde de yaşandı 

İnşaat sektöründe henüz bir durgunluk yok ama...

İnşaat sektörünün geçen yıla kıyasla yaşadığı ciddi yavaşlamanın net biçimde görüldüğünü söyleyen Türkiye Hazır Beton Birliği ve Avrupa Hazır Beton Birliği Başkanı Yavuz Işık, Güven Endeksi'nin son bir yıldaki en düşük değerine ulaştığını söyledi. Yavuz Işık, Faaliyet Endeksi'nin da Mart ayında bir önceki aya kıyasla yukarı yönlü hareketinin umut verici olduğunu ancak tatmin edici olmadığını vurgusunu yaparak: "Şu aşamada inşaat sektöründe bir durgunluktan bahsetmek mümkün olmamakla birlikte, bu şekilde devam etmesi durumunda 2018 yılında inşaatın kendisinden beklenen performansı ortaya koyması olası değildir." dedi

Yeni destek ve düzenleme ihtiyacı

THBB Başkanı Yavuz Işık, inşaat sektöründeki yavaşlamanın önüne geçecek düzenleme ihtiyacına da vurgu yaptığı değerlendirmesinde: "2017 senesindeki inşaat sektörünün %8,9’luk büyümesini çift haneli rakamlara çekecek düzenlemelere ihtiyaç duyulmaktadır" şeklinde konuştu. 

Faaliyetler Şubat ayındaki dip seviyeden uzaklaştı

Hazır Beton Endeksi'nin alt maddelerinden  Hazır Beton Faaliyet Endeksi Mart 2018 döneminde bir önceki yılın Mart ayına kıyasla yüzde 1.1 oranında gerileme gösterdi. Ankete katılan firmaların yalnızca yüzde 16'si Mart ayında satışlarının arttığı söyledi. Buna karşın düşüşe işaret eden firma oranı yüzde 42 olarak ölçüldü. 

Güven Endeksi'nde tarihi düşüş

Hazır Beton Güven Endeksi ise Mart 2018 döneminde bir önceki yılın aynı ayına kıyasla yüzde 1'lik düşüş gösterdi. Endeks değerinin bugüne dek geldiği en düşük değerde yer aldığına işaret eden son ölçümlerde, ankete katılan firmaların yüzde 7'si yeni istihdam düşünürken, yeni yatırım düşünenlerin oranı ise yüzde 13 olarak belirlendi. Anket katılımcılarının yalnızca yüzde 27'lik kısmı tedarikçilere vereceği siparişin önümüzdeki üç ayda artış göstereceği yönünde görüş bildirdi. 

Beklenti Endeksi'ndeki gerileme sürüyor

İnşaat sektöründe önümüzdeki döneme ilişkin muhtemel gelişimleri gösteren Hazır Beton Beklenti Endeksi de Mart ayı itibarıyla bir önceki yılın aynı ayına kıyasla yüzde 1.0 düştü. Bu endekste de anket katılımcılarının yüzde 29'u önümüzdeki 3 aylık periyotta satışların artacağını düşündüğünü söyledi. Buna karşın yüzde 26'lık kesim önümüzdeki 3 ayda satışların azalacağını düşündüğünü dile getirdi. Yine gelecek üç ayda girdi stoklarının artacağı fikrinde olan firma oranı da yüzde 46 olarak ölçüldü.