Türkiye İMSAD'dan sektöre 'kritik dönem' uyarısı

Türkiye inşaat sektörü, konut üretimi ve konut satışı dinamiklerini sürdürse de, biriken konut stoku, bundan sonrası konut satış potansiyeli ve sektördeki ödeme sisteminin sağlıklılığına ilişkin kaygılar nedeniyle temkinli bir bekleme sürecine girdi. Türkiye İMSAD tarafından yayınlanan Ekim 2017 Sektör Raporu'na göre konut tarafında talepte doygunluğa vurgu yapılırken, ödeme sisteminde de sektörün kendi dinamiklerinin yeni yöntemler geliştirdiği belirtildi. 

Yeni bir arz talep dengesine doğru

Türkiye İMSAD tarafından hazırlanan Ekim 2017 raporunda talep tarafının canlı olduğu dönemde pazara giren oyuncu sayısındaki artış sıkıntının temel kaynağı olarak gösterilirken sektörün önümüzdeki dönemde yeni bir arz-talep dengesinie tanıklık edeceğine dikkat çekildi. Rapor, konut sektöründe bir kriz olasılığının düşük olduğunu buna karşın konut satışında düşüş ve arz bazında bir konsolidasyonun da kaçınılmazlığına vurgu yaptı.

Rekor Eylül satışının altındaki neden

TÜİK verilerine göre yılın en yüksek konut satış düzeyine ulaşıldığı Eylül ayı performansının vergi ve harç indirimlerinin sona ermesinden etkilendiğine de dikkat çekilirken: "Konut satışları Eylül ayında 140 bin 298 adet ile tarihi zirvesine ulaştı. Eylül ayı sonunda sona eren vergi ve harç indirimleri nedeniyle konut talebinde önemli bir sıçrama yaşandı." ifadelerine yer verildi. 

Türkiye İMSAD'dan sektöre uyarı: Kritik dönem

Türkiye İMSAD tarafından hazırlanan raporda şu maddeler öne çıktı:

- Konut Erime Hızı Düşüyor: Özellikle yeni konutlarda stok erime hızında Şubat ayında bu yana düşüş görülüyor. Yılın en yüksek konut satış seviyesine ulaşılmış olmasına karşın Eylül ayında stok erime hızı en düşük seviyeye geriledi. Bu dönemde stok erime hızı adet bazında yüzde 2.7, metrekare bazında ise yüzde 2.5 düzeyinde gerçekleşti.
- Konut Fazlası: Türkiye İMSAD raporunda satışlardaki yükselişe karşın, stok erime hızındaki düşüşün konut arzına dikkat çektiği vurgulanırken: "Konut arzındaki bu genişleme fiyatlar üzerinde de baskı yapmaya devam ediyor. Eylül ayında konut satışına yönelik vergi indirimlerinin sona ermesi nedeniyle satış tarafındaki olası yavaşlama da stok erime hızını olumsuz etkileyebiliyor. " ifadelerine yer verildi. 
- İstihdam durumu olumlu: Diğer taraftan inşaat sektöründe istihdamın Mayıs-Eylül döneminde en yüksek düzeye çıktığına dikkat çeken raporda bu düzeyin yılın en yüksek seviyesine işaret ettiği belirtildi. Sektörde Temmuz ayında 2.18 milyon kişilik istihdam da inşaat faaliyetlerinin yüksek seviyelerde sürdüğünün göstergesi olarak yorumlandı. 
- İnşaat maliyetleri yükseliyor: İnşaat sektörü açısından kritik bir değer taşıyan maliyetler de yıllık bazda yüzde 22.1 oranında artış kaydedildi. Eylül ayı itibarıyla malzeme maliyetlerinde yüzde 25.1, işgücü maliyetlerinde ise yüzde 12.9 oranında yükselme yaşandı. 

En yüksek satış yeni yaşam bölgelerinde

Raporda ayrıca konut satışlarının yeni yaşam alanlarında yoğunlaştığına dikkat çekildi. Buna göre İstanbul genelinde satışı gerçekleştirilen konutların 107 bin adedinin birinci el, 119.8 bin adedinin ise ikinci el olduğu ve toplamda 226 bin 876 adetlik performansta en önemli payın da Esenyurt'ta takip edildiği belirtildi. İstanbul'da ilçeler bazında şu satış verilerine ulaşıldı: 

- Esenyurt: 40 bin 436 adet satışla İstanbul genelindeki toplam satışın yüzde 17.8'lik düzeyini temsil etti. 
- Konut satışlarında  diğer dikkat çeken performanslar iseSancaktepe, Pendik ve Beylikdüzü gibi semtlerde yoğunlaştı. 
- Merkezi semtler Şişli, Beşiktaş, Sarıyer ve BEyoğlu'nda ise satış performansı düşük düzeyde gerçekleşti.