Kira getirisi için konut yatırımı cazibesini kaybediyor

Türkiye İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği tarafından yayınlanan Nisan 2018 dönemine ait Sektör Analizi'nde "kira getirisi için konut yatırımı"nın cazibesini kaybettiğine dikkat çekildi. Konut talebinin "ihtiyaç" ile birlikte belirleyici ilkesi olan "yatırım" parametresinin önümüzdeki süreçte gücünü kaybetme eğilimi taşıdığına dikkat çekilen analizde bu durumun gerekçesi olarak da "arzın talebi aşması" gösterildi.

Kira için konut yatırımı cazibesini kayıp mı ediyor?

Konut yatırımlarında getirinin konut fiyatlarındaki değişim yani sermaye getirisi ve kira getirisinden meydana geldiğini ve kira getirilerinin ise yıllık ortalama kira artışları ile ölçülebildiğine dikkat çekilen Türkiye İMSAD raporunda: "2014 yılında yüzde 15,3 olan yıllık ortalama kira artışlarının, izleyen üç yıl içinde gerileme eğilimine girdiği görüldü. Bu dönemde artan enflasyona karşın kira oranlarındaki artışın yavaşlamasında ana neden arzın talebi aşması. Arz fazlasının sürmeye devam etmesiyle, konutun yatırım amaçlı talebinin de sınırlı kalması bekleniyor. " ifadelerine yer verildi. 

İnşaat sektöründe güven uyarısı

İnşaat sektörü 2018 yılına güçlü bir güven endeksi sıçraması ile girse de ilk dört aylık periyotta, satışlardaki düşüş ve ödemelerde yaşanan sıkıntılarla geçen yılın aynı dönemine kıyasla 7.0 puanlık bir kayıp yaşadı. Türkiye İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği tarafından yayınlanan Nisan 2018 sektör raporuna göre Ocak ayında 12.2 puanlık artış yaşayan inşaat sektörü güven endeksi, sonraki süreçteki durağanlığın ardından Nisan ayında 1.4 puanlık sınırlı artış seviyesi yaşadı. Türkiye İMSAD analizinde:  "Güven endeksi seviyesi geçen yılın Nisan ayı güven seviyesinin de 7,0 puan altında kaldı. Güven endeksinde durağanlığın ana nedenleri olarak, satışlardaki yavaşlama ve ödemelerde yaşanan sıkıntılar gösterildi." ifadelerine yer verildi. 

Mevcut inşaat işlerinde gerileme

Türkiye İMSAD analizinde mevcut inşaat işlerin seviyesinin Mart ayına kıyasla Nisan 2018'de 6.1 puanlık yükseliş gösterdiği belirlendi. Mevcut İnşaat İşleri'nin Eylül ayında başlayan gerileme trendi de Mart ayında sonlanırken, Nisan ayında toparlanma eğilimi güçlendi. Mevsimselliğe paralel olarak mevcut işlerin yeniden artmaya başladığı ancak geçmiş yıllara kıyasla bu artışın sınırlı kaldığının belirtildiği raporda:  "Talep tarafında yaşanan durağanlaşmanın yeni inşaat başlangıçlarını da sınırladığı sektörde, mevcut işlerin seviyesi geçen yılın aynı ayına göre de 5,4 puan daha düşük gerçekleşti." denildi. 

Alt sektörlerde üretim artışı

Türkiye İstatistik Kurumu tarafından yenilenen hesaplama yöntemlerinden hareketle inşaat malzemelerinin 24 alt sektöründen 22'sinde üretim Şubat 22017-Şubat 2018 döneminde artış gösterdi. Türkiye İMSAD verilerine göre inşaat malzemesi sanayisi alt sektörlerinde de Ocak-Şubat dönemindeki üretim artışı yüzde 20.1 olarak ölçüldü. 

Sektörün ilk çeyrek parametreleri negatif

2017 yılında tüm problemlere karşın başarılı bir performans gösteren ve rekor konut satışı düzeyine ulaşan inşaat sektörü 2018 yılına iyi başlayamadı. Türkiye İMSAD tarafından yayımlanan Mart ayı Sektör Raporu, konut satın alma ve kiralama işlerindeki zayıflamadan, yeni inşaat başlangıçlarındaki zayıflamaya kadar, 5 kritik gelişme saptadı

Sektör 2018'e iyi başlamadı

Türkiye İMSAD'ın Mart ayı Sektörel  Raporu geçen yıl inşaat sektörünü etkileyen 5 önemli gelişme de kamuoyu ile paylaşıldı. Mart 2018 Raporu'na göre  bu gelişmeler şu şekilde sıralandı:

1. Satın alma ve kiralama işlemlerinde zayıflama

2018 yılının ilk çeyrek döneminde konut dışı ve konut binalarında kiralama ve satın alma işlerinde zayıflama görüldü. Konut satışları ise yılın ilk çeyrek döneminde gerileme eğilimi gösterdi. Bunda kredi faiz artışlarının konut talebini zayıflatması önemli bir rol oynadı. Konut dışı bina kiralamalarındaki zayıflama ise özellikle döviz kurların da etkisiyle düşüş gösterdi. 

2. Yeni inşaat başlangıçlarında düşüş

Türkiye İMSAD Raporu, 2018 yılının ilk çeyrek döneminde yeni inşaat başlangıçlarının yavaşladığını gösterdi. Mevsimselliğin de etkisiyle mevcut inşaat işlerinin beklentilerin altında gerçekleştiğini ve sınırlı bir artış yaşandığına dikkat çekilen raporda, yeni alınan iş siparişlerinin de gerilediği ve işlerde yavaşlamanın gözüktüğüne işaret etti. 

3- Müteahhitlerin işletme sermaye ihtiyacında artış

Müteahhitlerin işletme sermayesi ihtiyacındaki artışa da dikkat çeken Türkiye İMSAD Raporunda: " Müteahhitler, yeni yılda mali açıdan üç sıkışma yaşadı. İlk olarak maliyet artışları fiyatlara daha sınırlı yansıtıldığı için karlılığın giderek düşmesine neden oldu. Satışların yavaşlaması nakit akışını sınırladı. Bankaların da kredi vermekte isteksiz olduğu gözlendi. Bu nedenle işletme sermayesi ihtiyacı artan müteahhitlerin daha çok barter teklif ettikleri görüldü."    ifadelerine yer verildi. 

4- Kamu işleri sürdü ama ödemeler yavaşladı

Türkiye İMSAD Raporu'nun 4'üncü maddesi ise müteahhitlerin işletme sermayesi ihtiyacına dikkat çekti. Müteahhitlerin, yeni yılda mali açıdan üç sıkışma yaşadığını, bunun ilk kısmının maliyet artışlarının fiyatlara sınırlı derece yansıması nedeniyle karlılığın giderek düşmesi parametresinden oluştuğuna dikkat çeken raporda: "Satışların yavaşlaması nakit akışını sınırladı. Bankaların da kredi vermekte isteksiz olduğu gözlendi. Bu nedenle işletme sermayesi ihtiyacı artan müteahhitlerin daha çok barter teklif ettikleri görüldü. " denildi. Kamu işlerindeki sürekliliğin devamına karşın ödemelerin yavaşladığına da vurgu yapan rapro, kamu inşaat yatırımlarının sürdüğü ancak kamu ödemelerinde de önemli bir yavaşlama olduğunu ortaya koydu. 

5- Ödeme ve tahsilatlarda vade artışı

Raporu 2018 yılının ilk çeyrek dönemine ilişkin son saptaması ise inşaat sektöründeki ödeme ve tahsilatlarda vadelerin uzaması oldu.