Sektörden KDV indirimlerine ilk eleştiri: 'Yeterli değil'

Konut sektörünü hareketlendirecek başlangıç adımlarından biri olan KDV indirimi yaygın bir memnuniyetle karşılandı. Buna karşın konut satışlarının canlanması açısından yüzde 18'den yüzde 8'e düşüşün yeterli olmayacağı kanaatini taşıyan sektör temsilcileri bu oranın daha da düşürülmesini istedi.

Konut satışlarına yansıması olmayacak

Konuyla ilgili bir değerlendirme yapan ERA Gayrimenkul Türkiye Genel Müdürü Özhan Atalay, ekonomi yönetiminin 150 metrekare ve üzeri konutlarda aldığı KDV oranlarının yüzde 18'den yüzde 8'e düşürülmesi kararının konut satışlarındaki canlanma açısından yeterli olmayacağını dile getirdi. Atalay, indirimlerin 31 Ekim 2018 tarihine kadar devam edeceğini ve söz konusu düzenlemenin de 150 metrekare üzerindeki konutlar için geçerlilik taşıyacağını vurgulayarak:  "150 m2 nin altındaki konutlar için KDV oranı zaten yüzde 1’di. Oysa Türkiye’de satılan konutların önemli bir bölümü 125 metrekare. Dolayısıyla bu indirimler sektörde fark yaratmayacak” ifadelerini kullandı. 

Düzenlemeler kısa vadeli çözümler sunuyor

ERA Gayrimenkul Türkiye Genel Müdürü Atalay, hükümet tarafından sunulan düzenlemelerin kısa vadeli çözümler sunduğunu orta ve uzun vadede ise sektörün önünün açılmasında yeterli olmadığını belirterek: "KDV indirimi yeniden düzenlenmeli. Tüm konutlarda metrekaresine bakılmaksızın yüzde 1, kentsel dönüşüm ile yıkılıp yeniden yapılan konutlarda ise konut veya ticari olmasına bakılmaksızın KDV oranı yüzde 1 olarak belirlenmesi sektörün gelişimi açısından daha yararlı olacaktır" dedi.

KDV sistemi nasıl yürüyor?

Katma Değer Vergisi uygulamasının yapısı itibarıyla son satıcının mal satış karı payı üzerinden hesaplanan bir vergi olduğunu söyleyen Atalay: "Ticaret yapıyorsunuz, 200.000 TL lik bir malı satın aldınız, yüzde 18 KDV sini ödediniz, birkaç ay sonra 250.000 TL+KDV ye sattınız. Sadece 50.000 lik yarattığınız katma değerin vergisini ödemiş olursunuz, sistem genel de bu şekilde ilerliyor.  Ancak inşaat başta olmak üzere birçok sektörde durum bu derece basit değil." dedi

İnşaat sektöründe işler farklı yürüyor

Atalay, İnşaat sektöründe ise durumun bu kadar basit olmadığını, bir konutun maliyetinin de yaklaşık yüzde 65-70'lik kısmının arsa payı olarak düşünülmesi gerektiğini belirterek, arsanın üretilen bir şey olmaması ve satın alınan bir değer olmasından ötürü KDV'ye tabi olmamasının inşaat işinde durumu bozduğunu söyledi. İnşaat işlerinin yoğun emek ve işçilik gerektirdiğini dile getiren Atalay: "Bunun yanı sıra inşaat işleri yoğun emek yoğun ve işçilik gerektiren işler ve işçilik te katma değer vergisine tabi değil.  Durum böyle olunca ortaya çıkan gayrimenkulün tamamının kabaca girdilerinin yüzde 40 ı, satış fiyatının ise yüzde 100 ü vergiye tabi oluyor, bu da sistemin mantığını bozuyor" şeklinde konuştu. 

Konutun ardından iş yerinde de KDV indirimi

Konut teslimlerinde alınmakta olan yüzde 18'lik KDV oranının yüzde 8'e düşürülmesinin ardından bir sevindirici haber de ticari birim geliştiricileri için geldi. Bakanlar Kurulu tarafından alınan karara göre, iş yeri teslimlerinde alınan KDV oranları  yüzde 18'den yüzde 8'e düşürülecek. Karar 31 Ekim tarihine kadar geçerli olacak. 

Bakanlar Kurulu kararıyla

Alınan kararla birlikte 31 Ekim 2018 tarihine kadar geçerli olacak şekilde ticari birim teslimlerinde de KDV oranı yzüde 18'den yüzde 8'e düşürüldü. Karar 2007/13033 sayılı Bakanlar Kurulu Kararının geçici 3. maddesi kapsamında düzenlendi ve açıklamaya bina ve bağımsız bölüm şeklinde işyerleri" ifadesi de eklendi. Bugünkü Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren karar uyarınca,  esnaf muafiyetinden faydalananlara ihtiyaç fazlası elektrik bedeli olarak yapılan ödemeler üzerinden uygulanacak gelir vergisi vefkifatı oranı da sıfırlandı. 

Satış kayıplarına devlet müdahalesi

2018 yılının ilk aylarında konut satışlarında yaşanan düşüş üzerine harekete geçen hükümet, tapu harçları ve konutta KDV oranlarını düşüren kararını yürürlüğe koydu. Cumartesi günü Resmi Gazete'de yayımlanan düzenleme ile birlikte konut ve arazi-ansa hariç işyerlerinde beyan edilen değer üzerinden alınan tapu harcı binde 15'e düşürüldü. Konutta uygulanan KDV oranı ise yüzde 8 olarak saptandı.

Konutta yeni KDV ve Tapu Harcı oranları

Resmi Gazete'de yayımlanan ve konut üreticileri tarafından büyük destek gören yeni düzenleme ile birlikte konut talebinin de güçlenmesi bekleniyor. Karar ile birlikte daha önce binde 20 olarak saptanan tapu harcı binde 15'e, yüzde 18 olarak saptanan konut KDV oranı ise yüzde 1('den yüzde 8 seviyesine düşürüldü. Resmi Gazete metninde ayrıca KDV oranı ve tapu harcı kararının 31 Ekim 2018 tarihine kadar geçerli olacağı bilgisine de yer verildi. 

Konut talebini güçlendirmesi bekleniyor

Diğer taraftan hükümetin aldığı tapu harcı ve konutta KDV oranı düzenlemesine reel sektörden de destek geldi. 2018 yılının ilk üç ayında konut satışlarında yaşanan yaklaşık yüzde 7 oranında kayıpla birlikte toplam satış adedinin 303 bin 877 olarak ölçüldüğnüü söyleyen Altın Emalk Genel Müdürü Mustafa Hakan Özelmacıklı: "Konutta KDV indirimi ve tapu harcının düşürülmesi, talebin artmasına fayda sağlayacak" dedi. 

2017'de de alımları güçlendirmişti

Özelmacıklı, harç ve KDV indirimi  kararının İmar Barışı ile birlikte sektör açısından önemli düzenlemelerini oluşturduğunu ve 2017 yılında da benzer bir düzenlemenin sektöre olumlu etkisinin olduğunu hatırlatarak: "2017 yılındaki benzeri düzenleme sektöre olumlu etki etmiş, Eylül ayında satışlar yüzde 28.8 artış göstermişti. İmar barışı ile de birçok taşınmaz krediye uygun hale gelecek ve harç indirimi ile de satış imkanı kolaylaşmış olacak. İndirim beyanların da doğru verilmesini de sağlayacak" şeklinde konuştu. 

Her 100 bin TL'de 1.000 TL indirim

2017 yılında toplam satış işlem adedinin 2 milyon 557 bin 543 adet olduğunu, yalnızc akonut satış adedinin ise 1 milyon 409 bin 314 seviyesine yaklaştığını da dile getiren Hakan Özelmacıklı: "2018 yılında belediye rayiç değerlerinin %50 artması zaten satış maliyetleri artırmıştı. Bu indirim ile her 100 bin TL’de 1.000-TL indirim sağlanmış olacak" ifadelerini kullandı. Özelmacıklı, konut kredisi faiz oranlarının da konut satışlarını etkileyen en önemli faktör olarak dikkat çektiğini vurgulayarak: İpotekli konut satış oranı geçen sene Mart ayında %38,4 iken, bu sene %29,4’e düştü. 100 bin TL’lik 10 yıl vadeli bir kredi için aylık ödemeler 1.600-TL’ye yükseldi. Faiz oranlarının 1 seviyesinin altına düşmesi gerekiyor" şeklinde konuştu. 

Piyasalara hareketlilik getirecek uygulama

Bakanlar Kurulu kararıyla alınan kararın stok etkisi üzerinde olumlu bir rol oynayacağını söyleyen Ülkealan Yapı Endüstrisi A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Tolga Ülkealan da: "Bakanlar Kurulu’nun KDV ve tapu harçlarında almış olduğu indirim kararı; söz konusu daire tiplerindeki stokların erimesine, tüketicinin sınırlı süre için bile olsa fiyat avantajı elde etmesine, kayıt dışılığın azalmasına, sebep olacaktır. Yapılan bu indirimin çok olumlu olduğuna ve sektörün, piyasaların hareketlenmesine sebep olacağı inancındayım. Umarım ki, bu yapılan iyileştirme kalıcı olur ve sektördeki KDV uçurumunu ortadan kaldırır…” ifadelerini kullandı.