Tip İmar Yönetmeliği rekabetine Bakanlık Müdahalesi

Planlı Alanlar Tip İmar Yönetmeliği 22.05.2014 tarihinde değişmişti. Mevcut değişiklik üzerine mağduriyet olmaması için Geçici 6.madde ile;

Geçici Madde 6 –
Bu madde değişikliğinin yürürlüğe girdiği tarihten önce;

a) Belirli parsellere yönelik olarak; yıkım ruhsatı başvurusunda bulunulan

b) Binası yıkılan veya riskli yapı tespiti yaptırılan

c) Bakanlıkça lisanslandırılan kuruluşlarca yapı kimlik numarası alınarak riskli yapı tespit işlemlerine başlanılan

d) İnşaat sözleşmesi yapılan

e) Proje sözleşmesi yapılan

f)  İnşaat yahut proje yapmak için noter tasdikli taahhütname veya vekâletname alınan

g) Yeni inşaat yapmak üzere; ifraz, tevhit, yola terk işlemi için başvurulan

h) İmar durum belgesi, yol kotu tutanağı, aplikasyon krokisi almak üzere başvurulan veya zemin ve temel etüt raporu hazırlanan parsellere ilişkin,

Madde değişikliğinin yürürlüğe girdiği tarihten önce veya sonra yapılan yapı ruhsatı müracaatları, 1/1/2016 tarihine kadar sonuçlandırılmak kaydıyla, bu Yönetmelik hükümlerine veya ilgilisinin talebine göre Yönetmeliğin 14/9/2013 tarihli, 8/9/2013 tarihli ve 1/6/2013 tarihli değişiklik hükümlerine veya 1/6/2013 tarihinden önce yürürlükte olan ilgili idarelerin mevzuatına göre neticelendirilir. Ancak bu madde hükmü hiçbir şekilde yapının plânla belirlenen kat adedini ve emsalini artırmak amacıyla uygulanamaz ve bu amaçla yapı ruhsatı düzenlenemez.”

Belirtildi. Buna göre 22.05.2014 tarihinde önce bu belgelere sahip olanlar açısından 01.01.2016 tarihine kadar ruhsat alınmış olması kaydıyla bir hak sağlanmış oldu. Bu hak brütten net metrekareye yansıtıldığında daire başına %10-12 civarında bir net metrekare avantajı sağladı. Uygulamada 1.25 kuralı olarak adlandırılan bu hak ile ciddi bir avantaj mevcut oldu.

Mevcut belgelere sahip olanlar (apartmanlar-müteahhitler) bu konuda ciddi bir girişim yaptılar fakat belediyelerde iş yükü nedeniyle 01.01.2016 tarihi bir sorun olarak ortaya çıktı.

Tam da bu noktada Çevre ve Şehircilik Bakanlığı 01.01.2016 tarihine kadar olan bu süreyi 1 yıl daha uzattı ve bu hakka sahip olabilmek için 22.05.2014 tarihinden önce yukarıda belirtilen belge sahipleri için 01.01.2017 tarihini son ruhsat alma tarihi olarak belirledi.

Mimarlar Odası ise mevcut Geçici 6.Maddenin birden fazla planlı alanlar imar yönetmeliği olmamalı ve bu konuda ilgili belge ve hakka sahip olmayanlar açısında mağduriyet oluşturuyor düşüncesi ile iptal ve maddenin yürütmesinin durdurulması davası açtı. Danıştay 6.Dairesi yürütmenin durdurulması talebini red etti ancak Mimarlar Odası Danıştay Dava daireleri Genel Kuruluna giderek Geçici 6.Maddenin yürütmesini durdurdu.

Yürütmenin durdurulması üzerine özellikle kentsel dönüşüm sürecine girmiş ve 1 yıllık uzatma hakkına sahip apartmanlar açısından bir felaket müteahhitler açısından da ticari büyük bir risk ortaya çıktı.

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ise ince bir hamle ile iptal davası nedeniyle var olan Geçici 6.Madde de bir değişiklik yapmak yerine Geçici 10.Maddeyi çıkardı. Buna göre mevcut hak sahipleri açısından ellerinden alınan 1.25 hakkı geri verilmiş oldu daha da önemlisi Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Geçici 6.Maddenin iptali nedeniyle oluşacak 2.kaosu da önlemiş oldu.

Yeni duruma göre;
“Geçici Madde 10 – 22/5/2014 tarihinden önce yapı ruhsatı almaya yönelik olarak işlemlere başlanılmış olan ve bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce veya sonra yapılan yapı ruhsatı başvuruları, 1/1/2017 tarihine kadar sonuçlandırılmak kaydıyla, başvuru sahibinin talebine bağlı olarak, ilgili işlem tarihinde yürürlükte olan Yönetmeliğin 30/5/2013 tarihi ve sonrasında yürürlükte olan hükümlerine göre neticelendirilir. Ancak, bu madde hiçbir şekilde bu Yönetmelik hükümlerinin karma kullanımı ve yapının planla belirlenen kat adedini artırmak amacıyla uygulanamaz ve bu amaçla yapı ruhsatı düzenlenemez.”

Mevcut Çevre ve Şehircilik Bakanlığı değişikliği ile özellikle kentsel dönüşümde oluşması beklenen büyük bir sıkıntı giderilmiş oldu.