Moda'nın Tarihi Sarıca Köşkü

Sarıca Arif Paşa Köşkü, Kadıköy Moda Caddesi üzerinde yer alıyor. Mimar C.P. Pappa tarafından 1903 yılında inşa edilmiş olan köşkte günümüzde dünyaca ünlü piyanistimiz Ayşegül Sarıca yaşıyor. İşte Moda'nın tarihi Sarıca Köşkü...

Constantin P. Pappa'nın ilk büyük yapısı

Sarıczadeler olarak anılan Sarıca Ailesi, Eğriboz Adası'ndan göç ile İstanbul'a yerleşmiş asker kökenli bir ailedir. Yaptırdıkları köşk, apartman ve pasajlar ile İstanbul'da mimariye katkıda bulunmuşlardır ve Moda'ya yerleşen ilk Türk ailelerinden biridir. Sarıca Arif Paşa Konağı (Sarıca Köşkü), Rum asıllı mimar Constantin P. Pappa'nın ilk büyük yapısıdır. Moda Caddesi üzerinde geniş bir bahçe içerisinde yer alan köşk, tarihi yapılar arasında farklı bir yere sahiptir. 

3 metre yüksekliğinde taş duvarlar

Köşkün bahçesi 3 metre yüksekliğinde taş duvarlar ile çevrilidir. 1930'lu yıllarda, bir asıl bahçe girişi, biri de servis kapısı olmak üzere iki demir kapısı vardı. Tramvay hattının buradan geçmesi için köşkün bahçe duvarları geriye çekillince, asıl demir kapı kaldırılmıştır. Günümüzde ise eski servis kapısından bahçeye girilmektedir. 

Bodrum, zemin, üç normal kat ve bir çatı katından meydana gelen Sarıca Arif Paşa Köşkü, hem Arif Paşa'ya yakışır bir konak hem de aile apartmanı olarak tasarlanmıştır. Cadde tarafından, iyonik başlıklı yüksek dört sütunlu, mermer korkuluklu anıtsal giriş, yarım ay şeklinde, kenarları mermer kaplı mozaiklerden yapılmış yol ile cadde üzerindeki kapıya bağlanır. İçerideki kapıya çıkan merdivenler ise Roma işlemeli trabzan ve korkuluklar ile desteklenmiştir. 

Boğazı süsleyen yalılar için 'Boğazdaki Yalılar ve Hikayeleri' konulu yazımızı inceleyebilirsiniz. 

Pappa, Arif Paşa, Sarıca Ailesi ve hizmetlilerin konak için trafiğine uygun bir plan tasarlanmıştır. Arif Paşa, zemin katta cadde cephesi olan bölümde yaşamıştır. Bahçe içerisindeki ikinci kapıdan ulaşılan diğer katlar ise ailenin diğer üyeleri tarafından kullanılmıştır. 

Moda Caddesi'nin genişletilmesi sırasında, köşkün girişi önündeki boşluk yola katılmış ve konağın bahçe içerisindeki konumu bozulmuştur. Sütunlu ana giriş kapısının önündeki merdivenler, dökme demirden yaya-araç giriş kapıları çalışmalar sırasında ortadan kaldırılmıştır. 

Ermeni Sıbyan okulu olarak kullanıldı

I. Dünya Savaşı'nda İstanbul işgal edildiğinde, İngilizlerin müsaadesi ile köşk boşaltılarak iki yıldan fazla bir süre Ermeni Sıbyan Okulu olarak kullanılmış. Köşte bulunan pek çok eşya işgal sırasında harap hale getirilmiş ya da kaybolmuştur. İstanbul'un kurtuluşundan sonra ise Tarihi Sarıca Köşkü tekrar sahiplerine geçmiştir. 

Halen Sarıca Ailesinin olan Sarıca Arif Paşa Konağı'nda, Arif Paşa'nın torunu olan dünyaca ünlü piyanist Ayşegül Sarıca yaşamaktadır. Günümüzde bu yapı, Ayşegül Sarıca Köşkü olarak anılmaktadır. Bu zamana kadar korunarak gelen Moda Sarıca Arif Paşa Konağı, Moda'nın en önemli tarihi yapılarından biridir.