Kentsel Dönüşüm Atıkları Nerelerde Kullanılıyor? Geri Dönüşüm Mümkün mü?

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, 2017 yılı genelinde atık dönüşümü konusunda sürdürülen çalışmaların ekonomiye 3.5 milyar TL'lik katkı yaptığını açıkladı. Aynı dönemde sektörde istihdam edilen kişi sayısı ise 60 bin olarak duyuruldu. Atık yönetimi ve istihdam hususunda 2023 hedefi ise 10 milyar TL'lik katkı ve 100 bin kişilik istihdam adedi olarak duyuruldu. Diğer taraftan uzmanlar Türkiye'nin gömdüğü çöplerin yüzde 65'inin geri dönüşümle enerji elde edilebilecek atıklar olduğunu belirterek bu ekonomik kaybın da 1.1 milyar dolara ulaştığına dikkat çekiyor. 

Bunlar atık değil, hammadde

Konuyla ilgili bir değerlendirme yaşayan IFAT Eurasia Proje Müdürü Namık Sarıgöl, kullanılan çok sayıda maddenin geri dönüşüm ve tekrar kullanılır hale gelmesi ile doğal kaynakların korunması ve sürdürülebilir ekonomi için için önemine vurgu yaptı. Sarıgöl, değerlendirilmeyen her atığın Türkiye için döviz kaybı olduğunu hatırlatarak: "Cam, kâğıt, alüminyum, plastik, pil, motor yağı, akümülatör, beton, organik ve elektronik atıklar gibi birçok madde aslında atık değil geri kazanabileceğimiz ürünler" ifadelerini kullandı.

AB'nin dönüşümden elde ettiği dev kaynak

Söz konusu atıkların geri dönüşümünün ekonomiye ciddi bir tasarruf kaynağı oluşturduğunu ve Avrupa Birliği'in de geri dönüşüm, atıktan ham madde, ikincil ürünler ve yakıt üretiminde 400 milyar dolarlık geliri bir yılda elde ettiğine dikkat çeken Sarıgöl: "Türkiye ise atıkları gömmek ve bertaraf etmek için yılda 15 milyar dolar harcamakta. Bir taraftan geri dönüşüm ile ürettiğimiz ikincil ham madde kullanımı ile hammadde ithalatını azaltarak, bir taraftan da üretim sürecinde ikincil ham madde kullanımı sayesinde daha az enerji kullanarak kazançlı olacağız.” ifadelerini kullandı. 

Çevre Teknolojileri Fuarı'na hazırlık

IFAT Eurasia Çevre Teknolojileri Fuarı'nda yatırımcılar ve iş ortaklarının bir araya geleceğini de söyleyen Sarıgöl: "Bu durum imalat, istihdam ve ihracat artışı olarak ekonomimize katkı sağlıyor. Ek olarak birçok farklı ülkeden gelen ziyaretçiler sayesinde ülkemizin tanıtımına ve turizm gelirlerinin artışına hizmet ediyor." şeklinde konuştu. 

Kentsel Dönüşüm atıkları ne olacak

 4. Atık Teknolojileri Sempozyumu ve Sergisi kapsamında Mimar Ve Mühendisler Grubu Özel Oturumunda “Kentsel Dönüşüm Sürecinde Geri Kazanım ve Atık Yönetimi” konulu bir panel düzenlendi. Oturumun başkanlığını Mimar Ve Mühendisler Grubu Genel Başkan Yardımcısı Yrd. Doç. Dr. Ömer Faruk Kültür yaparken, oturuma Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü Atık Yönetimi Dairesi Başkanlığı’ndan Çevre Mühendisi Recep Karamehmetoğlu, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Çevre Koruma ve Kontrol Dairesi Başkanı Dr. Cevat Yaman ve DISAN Genel Müdürü Hayrettin Can katıldı.
 
Bina atıklarından köy evi yapalım

Panelin oturum başkanlığını yapan Yrd. Doç. Dr. Ömer Faruk Kültür kentsel dönüşüm sürecinde ortaya çıkacak bina yıkıntılarının fırsata dönüştürmesi gerektiğinin altını çizerek, “Türkiye’de yıkılmaya yüz tutmuş, fiziki ömrünü tamamlamış kerpiç evler bulunuyor. Bina atıklarından elde edeceğimiz, kolon, kiriş ve benzeri malzemelerle köylerimizdeki bu evleri yapmamız mümkün. Ayrıca yolu olmayan köylere de bu malzemelerle yol yapabiliriz. Bu anlayış ile Avrupa’da olduğu gibi modern, iki katlı bahçeli köy evleri yapmamamız için hiç bir neden yok.” diye konuştu.

Bina atıkları kaldırım ve yol olacak

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü Atık Yönetimi Dairesi Başkanlığı’ndan Çevre Mühendisi Recep Karamehmetoğlu ise konuşmasında toplam 6 buçuk milyon konutun kentsel dönüşüm sürecine girdiğinde bazı binalarda tehlikeli atık olma ihtimaline karşı 3’üncü sınıf depolama tesislerinde depolanması gerektiğini belirtti. Karamehmetoğlu, dünyada kentsel dönüşümü başarıyla gerçekleştiren ülkelerin yöntemlerinin incelendiğini sözlerine ekleyerek, “Ancak amacımız geri kazanımı özendirmek. Beton ve çimento fabrikaları ile görüşüyoruz. Bina atıklarının yol yapımında, kaldırım yapımında kullanılmasını öngörüyoruz” dedi.

İstanbul’da 5 bin araç takip ediliyor

İstanbul Büyükşehir Belediyesi Çevre Koruma ve Kontrol Dairesi Başkanı Dr. Cevat Yaman ise İstanbul’da bina atıklarını taşıyan 5 binin üzerinde araç takip sistemi ile izlenen moloz taşıyan araçların izlendiğini, yasak bölgelerde moloz dökümü yapanların sıkı bir şekilde denetlendiğini açıkladı. Yaman, İstanbul’da bina atıklarının depolanması için 28 adet yeni arazinin İBB’ye tahsisi için de başvuruda bulunduklarına, özellikle terkedilmiş maden alanlarının kullanılacağına dikkat çekti.