Kabataş Martı projesi İstanbul'a ne getirecek?

İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından "Kabataş Transfer Merkezi" ismiyle sunumu yapılan "Martı Projesi" önümüzdeki süreçte dikkate değer tartışmalara konu olacak gibi gözüküyor. Proje her şeyden önce, merkezi konumu ile kent trafiği ve ulaşım olanakları üzerinde zorunlu bir değişimi dayatıyor. Proje merkezi olarak ilan edilen bölgede 28 Temmuz'dan itibaren iskeleler kapatılacak ve ulaşım kentin muhtelif yerlerine yönlendirilecek. Nüfus ve trafik yoğunluğunun bu hazırlıksız dönüşümden nasıl etkileneceği sorunu belirsizliğini korusa da uzmanlar, çok daha vahim bir tehlikeye dikkat çekiyor. Proje  bir deprem bölgesi olarak tanımlanan Kabataş'ta hatırı sayılır bir beton yığılmasına yol açacak...

Uzmanlardan uygulayıcılara bir kaç soru
Proje planlarından anlaşıldığına göre hedef, Dolmabahçe-Fındıklı kara ulaşım trafiğinin yer altına alınması. Bunun için de beton dalış tünelleri kullanılacak. Proje tamamlandığında ise Kabataş'ta 83 bin metrekarelik beton bir yapı meydana gelmiş olacak. İstanbul Büyükşehir Belediyesi'ne göre bu yığılma zorunlu; zira kentin önemli bir trafik problemi bulunuyor ve Martı projesi bu sorunun çözümüne önemli bir katkı sunacak gibi gözüküyor.

İstanbul'un Martı projesine ihtiyacı var mı?
Tartışmanın diğer tarafında ise sivil toplum kuruluşları bulunuyor. Martı projesi açıklandığı ilk andan itibaren, kentin bu kadar önemli bir merkezine, böylesine yüksek bir beton yığılmasının gerekli olup olmadığı sorusunu gündeme getiren bu kesimin argümanları Politeknik tarafından derli toplu bir biçimde dile getirildi. Çıkan sonuçları şu şekilde özetlemek mümkün:

- Kabataş iskelelerinde kapasite aşımı bulunmuyor. Mevcut iskeleler rehabilite edildiği taktirde etkin bir ulaşım zaten sağlanabilecek.
- Mevcut yapılar üzerinde güçlendirme çalışması yeterli olacaktır. Mevcut iskelelerin rehlabilitasyonu, ulaşım güvenliğini sağlamada yeterlidir.
- Kapalı tip yapılarda ısrar etme ya da denize dolgu yapma adımları, denizin kıyıdan ötelenmesine yol açacak ve Boğaz'ın eko sistemi olumsuz etkilenecektir.
- Deprem riski taşıyan bir bölge olarak Kabadaş Martı, dolgu alan üzerinde inşa edilecektir. Bir diğer deyişle sıvılaşma riski taşıyan bir zeminde yükselecektir. Bu ilgili Deprem Teknik Yönetmeliği'ne aykırıdır.
- Rehabilitasyon yolunun seçilmesi halinde iskelenin kapatılması gerekmeyecektir.
- Kabataş, hali hazırda zaten bir transfer merkezidir. Martı Projesi, beton bir meydan inşaatıdır.
- Yayalar ve ulaşım araçları arasında bağlantı için dev doluğu alanlarına ihtiyaç yoktur.
- Araç trafiğinin yer altına alınması projenin araç odaklı olduğunu gösterir.