İnşaat sektöründe 3'üncü çeyrek kaybı

Türkiye Hazır Beton Birliği Eylül Ayı'na ait Hazır Beton Endeksi'nin sonuçlarını kamuoyu ile paylaştı. Raporda durgunlukta 5'inci aya girildiğine dikkat çekilerek, Eylül ayı performansı ile birlikte 3. çeyrek dönemde yaşanan belirgin daralmaya vurgu yapıldı. THBB Başkanı Yavuz Işık, son 3 yılın 3. çeyrekler bazında analizinde 2018'in ciddi bir düşüş yaşadığına işaret ederek:

"Özellikle Faaliyet Endeksi’nin, geçen yılın aynı dönemine göre %2,4 azalması, geride bıraktığımız eylül ayında geçen yıla kıyasla inşaat faaliyetleri noktasında ciddi şekilde yavaşlamanın gerçekleştiğini göstermektedir. Beklenti Endeksi’ndeki %2,4’lük azalma, beklentinin geçen yıla göre önemli oranda zayıfladığını ortaya koymaktadır. Güven Endeksi de diğer endekslere paralel olarak daralmıştır." denildi. 

Faaliyet Endeksi'nde ciddi duraklama

THBB analizinde Hazır Beton Faaliyet Endeksi'nin Eylül ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 2.4 oranında düşüş yaşadığı belirtilerek: "*Satışlarında önceki aya göre artış olduğunu ifade eden firma oranı %6 olarak gerçekleşti. Ankete katılan firmaların %3’ü alınan kayıtlı siparişlerde artış olduğunu belirtti." ifadelerine yer verildi. 

Güven Endeksi'ndeki düşüş sürüyor

 Diğer taraftan Hazır Beton Endeksi Güven Endeksi'nde de düşüş devam etti. THBB analizinde, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 2'lik kayba işaret edilerek, ankete katılan firmaların yüzde 6'sının tedarikçilere vereceği siparişin önümüzdeki üç ay içinde artış göstereceği vurgulandı. 

Beklenti Endeksi geçen yılın altında

İnşaat sektörü parametreleri açısından değer taşıyan bir diğer veri olan Beklenti Endeksi de geçen yılın altında kaldı. THBB analizinde "İnşaat sektöründe önümüzdeki dönemde yaşanması muhtemel gelişmeleri göstermesi açısından önemli olan Hazır Beton Beklenti Endeksi’nin eylül ayı değeri bir önceki yılın aynı ayının %2,4 altında kaldı." ifadelerine yer verildi. 

Son üç yılın en zayıf dönemi

Türkiye Hazır Beton Birliği-THBB tarafından hazırlanan inşaat ve ilişkili imalat ve hizmet sektörlerindeki durum ve beklentileri ortaya koyan Hazır Beton Endeksi, Ağustos 2018 döneminde son üç yılın en düşük performansına dikkat çekti. Raporda son 4 aydır yaşanan inşaat faaliyetlerindeki yavaşlama sebebiyle Faaliyet Endeksi'nin Bayram tatilinin de etkisiyle yılın en düşük performansını sergilediği vurgulanırken, Beklenti Endeksi ve Güven Endeksi'ndeki negatif duruma ilişkin saptamalar da dikkat çekti.

3. Çeyrekte büyük durgunluk

Yayımlanan rapora ilişkin değerlendirmelerde bulunan THBB Yönetim Kurulu Başkanı Yavuz Işık, tüm öncü göstergelerin inşaat faaliyetlerinde 3. çeyrekte önemli bir durgunluğun yaşanacağına dair işaret verdiğini belirterek: "inşaat sektörü yılın üçüncü çeyreğine de oldukça yavaş bir giriş yapmıştır. Yeni ekonomik koşulların etkisi ile faaliyetleri yavaşlamış olan inşaat sektörü, ağustos ayında son 20 ayın en kötü aylık performansını sergilemiştir. Konut kredi faizindeki artış, yükselen maliyetler, kurdaki hareketliliğin yarattığı belirsizlik, hane halkının talebini ötelemesi, Bayram tatili gibi pek çok unsur ağustos ayında inşaat sektörünü olumsuz etkilemeye devam etmiştir. Bütün bunlar inşaat faaliyetlerinde son 3 yılın en zayıf ağustos ayını beraberinde getirmiştir" ifadelerini kullandı. 

Ağustos 2018 raporundan önemli uyarılar

THBB raporunda şu noktalara işaret edildi:

- Faaliyet Endeksi, büyük bir yavaşlama yaşadı. Ağustos ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 2.9'luk düşüş oldu. Katılımcı firmalardan yalnızca yüzde 3'ü kayıtlı siparişlerde artış yaşandığını söyledi. 

- Güven Endeksi: Güven Endeksi'nde geçen yılın aynı dönemine kıyasla kayıp yüzde 1.6 olarak belirlendi. Ankete katılan firmaların yüzde 3'lük kısmı stedariktçilere verilecek siparişin önümüzdeki üç ay içinde artış yaşayacağını vurguladı. 

- Beklenti Endeksi: Ağustos ayı değeğerinin geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 2'lik kayıp gösteren Hazır Beton Beklenti Endeksi'nde, önümüzdeki üç ayda satışlarda artış bekleyen girişimci oranı yüzde 3'te kaldı. 

İnşaatçılara kur uyarısı

Makro ekonomideki negatif göstergeler 2018 yılının inşaat sektörü açısından oldukça zor geçeceğinin işaretlerini vermeye devam ediyor. Türkiye Hazır Beton Birliği'nin Ekonomi Semineri'nin açılışında söz alan THBB Yönetim Kurulu Başkanı Yavuz Işık, Türkiye'nin 2017 yılının son çeyrek dönemini yüzde 7.3, yılın genelini ise 7.4 oranında büyüme ile kapadığını söyledi. Işık bu sevindirici performansa karşın ekonomik göstergelerin 2018 yılının çok daha zor bir yıl olacağının işaretlerini vermeye devam ettiği üzerinde de durdu. 

2018 inşaat sektörü için zor olacak

THBB Başkanı Yavuz Işık, Türkiye'nin makro ekonomik göstergeler açısından en önemli sorunu olarak cari açık ve özel sektör borçlarının gözüktüğünü ve 2017 yılı sonu itibarıyla 47 milyar dolar olan  cari açığın, Ocak ayında da yüksek bir düzeyde seyrettiğini vurgulayarak: "

"En son açıklanan Goldman Sachs raporunda, mevcut durumda söz konusu cari açık oranının sürdürülebilir olduğunu belirtmekle beraber OECD ülkeleri içinde en yüksek cari açık oranına sahip ikinci ülke olması önemlidir. Bir diğer sorun ise özel sektör borçluluğudur. Moody’s tarafından Türkiye’nin kredi notunun düşürülmesinin en önemli gerekçesi de özel sektör borçluluğudur. Türkiye’de finans dışı kesimin döviz açık pozisyonu 221 milyar dolardır. Şirketler 2010-2017 yılları arasında milli gelirin yaklaşık yüzde 30’u kadar borç artırmış durumdadır" ifadelerini kullandı.

İnşaatçılara kur uyarısı

Sektör temsilcilerini de kur riski ve hareketlerine karşı dikkatli olmaya çağıran THBB Başkanı Işık, sanayiciler açısından en önemli unsurun kurdakı dalgalanmalar oluduğunu belirtti. Işık, kurdaki ışırı artış ve düşüşlerin geleceğe bakışı zorlaştırdığını ve bunun öngörülebilir şekilde hareket etmesi halinde de piyasa aktörlerinin uygum sağlayacağını açıklayarak: 

"Hiç kuşkusuz tarafımızı büyümeden yana kullanmalı ve düşük faizin peşinden koşmalıyız. Ancak bunun için gerekli ilk aşama enflasyonda başarı sağlama zorunluluğudur. Yıl içerisinde, kur artışına bağlı ‘maliyet yönlü enflasyonun’ baskılanması durumunda umuyorum ki enflasyon, Türkiye’nin bu yıl yumuşak karnı olmaktan çıkacaktır. Sonrasında Türkiye yeniden dünya büyüme kulvarındaki yerini alacaktır" şeklinde konuştu. 

Ekonominin lokomotifi inşaat, inşaatın lokomotifi hazır beton

Prof. Dr. Emre Alkin de küresel büyümenin toparlandığı ve geçmiş yıllara kıyasla geleceğe daha güvenle bakılan bugünlerde, refah oluşumunda inşaat, hazır beton ve çimento sektörlerinin önce rollerini sürdürdüğünü belirterek: "Fert başına hazır beton ve çimento kullanımı ve millî gelir kıyaslamalarında Türkiye’nin önde gelen 5 ülke arasında yer aldığı da bir başka gerçek. Hem metrekare fiyatlarına hem alt altyapı ihtiyacına hem talep gelişimine hem de büyüme modelinin yapısına bakıldığında, 2050 yılında bile bahsettiğimiz sektörlerin iş, istihdam, katma değer ve gelir yaratma potansiyelinde öncülük edeceği görülmektedir." şeklinde konuştu. "Ekonominin lokomotifi inşaat, inşaatın lokomotifi Hazır Beton" başlıklı bir konuşma yapan Prof. Dr Emre Alkin, sanayi 4.0 ile beraber sektörlerin evirilmesi gerektiğini de hatırlatarak: 

"Hazır beton sektörünü bu geçiş süreci için hazırlıklı gördüm. Sadece Türkiye için değil, sektörün yurt dışı için üstlendiği öncü rolü devam ettireceğine dair inancım arttı" şeklinde konuştu.