Emlak rayiç bedelleri kaosu büyüyor

Son dönemde konut sektörünü etkisi altına alan sorunlar yumağına şimdi de "emlak rayiç bedelleri" üzerindeki fahiş artışlar eklendi. Takdir Komisyonları tarafından belirlenen son zamlar, çok sayıda vatandaşın itiraz etmesine ve haklarını mahkemelerde aramasına yol açtı. 

Emlak vergisine itirazlar başladı

Her 4 yılda bir olduğu gibi 2018 yılından itibaren bu periyodu kapsayacak emlak vergisi oranları belirleni. Hükümetten 3 ve yerel yönetimden de 2 üyenin çoğunluğu oluşturduğu takdir komisyonlarının kararı ile İStanbul'un çok sayıda ilçesinde fahiş artışlar yaşanmaya başlandı. Bedellerin 3 ya da 4 kat attığı ilçeler başta olmak üzere vatandaşların itirazları sonrasında dava sayısında artışlar yaşanmaya başlandı.

Beşiktaş'ta yıllık 1000 TL'lik vergi 3.800 TL'ye ulaştı

Vatandaşların açtıkları davalara vesile olan artışın en yoğun olarak yaşandığı ilçe ise Beşiktaş oldu. Beşiktaş'ta rayiç bedel artışı 2014 yılına kıyasla 4.2 kat, 2017 yılında yapılan yeniden değerleme sonrasındaki otomatik rayiç bedeline kıyasla ise 3.8 kat düzeyine ulaştı. Böylece yılda 1.000 TL'lik emlak vergisi ödemekle yükümlü olan bir vatandaşın ödeyeceği emlak vergisi bedeli de 3.800 TL ortalama seviyesine ulaşmış oldu.

Beşiktaş'taki artışın karşılığı yok

Beşiktaş'daki artışın fahiş olarak nitelenebilecek düzeye işaret ettiğini söyleyen İstanbul Gayrimenkul Değereme ve Danışmanlık Yönetici Ortağı Ahmet Büyükduman, son 10 yıl içinde orta gelir grubunun yaşadığı yerlerde mevcut yapı stokunun farklılık arz etmediğini, önemli bir imar değişikliğinin yaşanmadığını ve kent içindeki nispi konumu değiştirecek ulaşım yatırımının yaşanmadığını belirterek: "Merkezi semtlerde apartman daireleri için ortalama metrekare bir fiyatlarının gelişimi, yıl ortası değeri olarak bakıldığında son 4 yıl itibarıyla yüzde 73 arttı. Son 10 yıldaki artış ise toplamda yüzde 231 oldu..." dedi

Enflasyon ve konut fiyat artışının çok üzerinde

Diğer taraftan artış oranlarının olması gerektiğinin üzerinde gerçekleştiği uyarısında bulunan uzmanlar, son ayarlamanın yapıldığı 2014 yılından günümüze dek 3.5 yıllık zaman dilimi içinde enflasyon artışının yüzde 25 olduğuna dikkat çekiyor. Benzer biçimde Mayıs 2013 ile Mayıs 2017 tarihleri arasında Merkez Bankası konut fiyat endeksi bazında yapılan değerlendirmede ise yeni olmayan konutlardaki artış oranının üzde 100'e ulaştığını belirten uzmanlar, yüzde 300'lere varan emlak vergisi rayiç bedel artışını gerektirecek bir durumun olmadığını belirtiyor. 

Emlak rayiç bedeline itiraz edilmezse ne olur?

Diğer taraftan gayrimenkul hukukçuları ve sivil toplum kuruluşları hak kaybına uğradığını düşünen vatandaşların mahkeme yoluna başvurması gerektiği hususundaki uyarılarını sürdürüyor. Vatandaşların tebliği takip eden 30 günlük süre içinde mahkemeye başvurmaları gerekirken, bu başvuruyu yapmayan vatandaşlar ise belirlenen miktarı kabul etmiş sayılacak ve ödemeyi, sonraki 4 yıl da sabit kalmak kaydıyla yapmakla yükümlü olacaklar. Çitil Avukatlık Ortaklığı Kurucu Ortağı Avukat Ali Çitil de: "Eğer itiraz etmezseniz dört yıl boyunca (2018-2019-2020 ve 2021 yılı için) bu rakamlar baz teşkil edecek ve vergilerinizi buna göre vereceksiniz.” demişti. 

Belediyelerin de merkezi hükümetin de işine geliyor

Yaşanan artışla birlikte vatandaşların en çok konuştuğu konuların başında  ise "Bu bedel artışlarını kim belirliyor?" sorusu gelmeye başladı. Uzmanlar bu soruya "Belediyeler ile merkezi hükümet arasındaki sessiz mutabakata" dikkat çekerek yanıt veriyor. Rayiç bedeller üzerinde yapılan alım satın vergileri ile merkezi hükümete giden vergiler yükselirken, belediyelerin gelirleri ise rayiç değer yıllık emlak vergisi esası üzerinde yükseliyor. Konunun bir diğer tartışmalı hususu ise en yüksek zamların CHP'li belediyelere ait semtlerde yaşanmış olması.