Ekonomideki faiz kıskacı ağırlaşıyor

2016'da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve sonrasında ise Başbakan Binali Yıldırım'ın çağrılarıyla kabul edilebilir seviyelere düşüş eğilimi gösteren faiz puanları, son 8 aylık dönemde kademeli bir artış sergiledi. Bu periyotta, konut kredisi faizlerinin 150 baz puan yükseldiği görülürken, diğer kategorilerdeki baskı daha da arttı. İhtiyaç kredisi faizlerinin 240 baz puan, ticari kredi faizlerinin ise 275 baz puan artışına tanıklık edildi. Taşıt kredi faizlerindeki artış ise 300 baz puan ile zirve yaptı. 

Faiz baskısı güçleniyor

Bugün Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın yeni bir çıkış yapmasına vesile olan faiz düzeylerindeki son dönem artışı, ekonomi üzerinde baskı oluşturmayı sürdürüyor. Mevduat maliyetlerinin artmasında, Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası'nın, TL'de yaşanan zayıflık ve enflasyon görünümünü belirgin biçimde bozmasının ardından politika duruşunu sıkılaştırması ve ortalama fonlama maliyetini yüzde 8'den yüzde 12'ler düzeyine çıkarmasının önemli bir rol oynadığını söyleyen Turkey Macro View Consulting Yönetici Direktörü Ferhat Yükseltürk:

"Bu dönemde enflasyonun çift haneye yükselmesi ve gelecek döneme yönelik beklentilerin yukarı yönlü revizyonu, TCMB'nin sıkı duruşunu sürdüreceğinin işaretlerini verdi. Bu enflasyonda anlamlı bir iyileşme görünene kadar sıkı duruşun süreceğini gösteriyor. Bu nedenle hem mevduat faizlerinde MB'nin duruşu, enflasyon görünümünün de etkisiyle artış yaşandı. Bu artış, özel bankalar tarafında daha yüksek gerçekleşti..." yorumunda bulundu. 

Kredi faizlerinin düşmesi için enflasyonda anlamlı bir iyileşme beklentisi

Yükseltürk, mevduat maliyetlerinde 23 Haziran'dan itibarın sınırlı bir düşüş gözlemlendiğini de hatırlatarak: "Önümüzdeki süreçte de mevduat faizlerinin, dolalıyısıyla kredi faizlerinin anlamlı bir biçimde düşebilmesine olanak tanıyacak ana etken, enflasyondak anlamlı bir iyileşme patikasına girilmesi olacak. Bununla beraber Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası'nın fonlama faizinde bir miktar indirime gitmesini bekliyoruz..." dedi. TL varlıklarına olan ilginin sürmesinin ise mevduat ve kredi faizlerinin aşağı yönlük hareketini tetikleyecek diğer önemli faktörlerden biri olarak öne çıktığına da dikkat çeken Yükseltürk, küresel faizlerde son dönemde gözlemlenen iyimser eğilimin yerini hızlı yükselişe bırakması halinde, yurt içinde de mevduat getirilerindeki düşüşü sınırlı tutacağı değerlendirmesini yaptı. 

Kredi türlerine göre faiz çıkışı

Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası verilerine göre. faiz türlerine göre son 8 aylık periyotta şu artışlar yaşandı:

- Konut Kredisi Faiz Oranları: Faizler, son 8 aylık dönemde yüzde 11.4 seviyesinden yüzde 12.9'a çıktı...
- Taşıt Kredisi Faiz Oranları: Son 8 aylık dönemde yüzde 13.3 seviyesinden yüzde 16.3'e yükseldi.
- İhtiyaç Kredisi Faiz Oranları: Aynı dönemde yüzde 16.1'den yüzde 18.3 düzeyine çıktı.
- Ticari Kredi Faiz Oranları: 2016 yılının sonunda yüzde 14.53 faiz oranlarının işlediği bu kategoride Ocak ayında yüzde 13.25'lik bir seviyeye düşüş gerçekleşti. Ocak ayından itibaren artış yaşanırken, son iki haftalık tırmanışla yüzde 17'ler düzeyine çıktı. Bu düzey 2009 yılından bu yana en yüksek aşamayı temsil ediyor.