Dönüşüm mağduru olmamak için dikkat

27 Kasım 2012
Kentsel dönüşüm yasasıyla birlikte yap-sat modeli, yerini yık-yap’a bırakıyor. Riskli binaların yıkılmasının ardından müteahhitlerle sözleşme yapacak olan hak sahiplerinin ise dikkatli olması gerekiyor. Şehir Plancısı Faruk Göksu, kamuoyu tarafından kentsel dönüşüm olarak bilinen yasal düzenlemelerin yeni bir dönüşüm sürecini başlattığını belirterek, yeni sürecin 3 aşamalı bir zaman dilimini kapsadığını söyledi. Bu aşamaların tespit, yıkım ve yapım olduğuna vurgu yapan Göksu, yeni sürecin içinde kamu ve müteahhitlerin iki önemli aktör konumuna geleceklerini ifade etti.
Göksu, yasanın, riskli yapının yıkımının ardından maliklerin 2/3 anlaşma oranı ile yapımına olanak verdiğini ve bu durumda anlaşma sağlanamayan payın satışı ya da kamulaştırılması işleminin idare tarafından başlatıldığını belirterek, anlaş-yap modelinde taşınmaz sahiplerinin bakanlığa kredi başvurusu yapabildiğini, böylelikle maliklerin kendi inşaatlarını kendilerinin taahhüt olarak yaptırarak, değerlerini koruyabileceklerini söyledi. Milliyet Gazetesi’nin haberine göre mülk sahiplerinin mağdur olmaması için uyarılarda bulunan Faruk Göksu, dikkat edilecek noktaları şu başlıklar altında topladı:

1. Teminat: Taşınmaz sahibi ile yapımcı arasındaki sözleşme karşılıklı olarak öncelikle güven ardından da teminat ve cezai şartları kapsamalıdır.
2. Paylaşım: Paylaşım oranları net ya da brüt olarak açık yazılmalı, paylaşımın yöntemine karar verilmeli. Proje hazırlama sürecinde ortaya çıkacak ilave imar artışlarının da aynı oranda paylaşılacağı belirtilmeli.
3. Proje: Proje tasarımında taşınmaz sahibinin görüş ve onayının alınması gerekir hükmü yer almalı.
4. Süre: Proje, onay ve inşaat ruhsatı ve iskan ruhsatı süreleri açık net olarak belirlenmeli.
5. Fesih: Sürelere uymama, şartların yerine getirilememesi vb gibi durumlarda sözleşmenin taşınmaz sahibi lehine feshi şartı olmalı.
6. Kira: İnşaat süresi içinde kira bedelleri artış oranları belirlenmeli.
7. Tapu devri: Tapunun devri inşaatın su basman, kaba, ince vb gibi yapım aşamalarına göre olmalı.
8. Sözleşme devri: Sözleşmenin üçüncü şahıslara devri olmamalı, cezai şart konulmalı.
9. Şerh: Sözleşme tapuya şerh edilmeli.
10. Vergi ve harçlar: Sözleşmede, damga vergisi,  alım-satım vergisi, KDV ve bağımsız bölüm tesisi vb gibi vergi ve harçların kimin tarafından ya da hangi oranlarda ödeneceği netleşmeli.