Bilirkişi heyeti açıkladı: 'Soma önlenebilirdi'

Bilirkişi heyeti Soma Raporu'nu tamamladı. 301 kişinin yaşamını yitirdiği kazada, çok sayıda ihmal ve kusurun bir araya geldiğini yazan raporda, ölümlerin 'COHb-karboksihemoglobin' zehirlenmesinden kaynaklandığı belirtildi.

Ölüm sebebi zehirlenme
Böylesine büyük çapta bir zehirlenmenin, yer altı ocağının boyutları göz önüne alındığında, yalnızca bant, ahşap tahkimat ve PVC boru yangınından kaynaklanmış' olamayacağını, ancak ana kaynağı U3 trafosu etrafında topuk olarak bırakılan kömürün kontrolsüz şekilde kendiliğinden yanması olarak belirleyen raporda şu ifadelere yer verildi:

'CO'nun temiz hava girişine ulaşması, temiz hava ile temas eden kendiliğinden yanan kömürün tam yanmaya dönüşmesi, bu yangının 4 nolu kömür nakil bandının bulunduğu yola sirayet ederek, bu bölümdeki ve 3 nolu kömür nakil bandınını bulunduğu ahşap tahkimat, PVC borular ve elektrik kablolarını tutuşturması ve su ile soğutma çalışmaları sonucu açığa çıkan zehirleyici ve boğucu gazlardır.'

Bilirkişi raporu nasıl hazırlanır? 

Soma Madencilik yangın riskini biliyordu
Bilirkişi raporunda, söz konusu üretim alanının yüksek yangın riski taşıdığı bilgisinin TKİ ve Soma Madencilik A.Ş. tarafından bilindiği ifadesine de yer verildi. Rapora göre bu yargının dayanağı, 2009 yılında TKİ ile sözleşme devri başvurusu yapan bir şirketin 'üretim çalışmaları sırasında oluşan yangınlardan dolayı üretim yapılamaması ve yüksek su geliri' nedeniyle 'ileride telafisi mümkün olmayacak problemlerle karşılaşılacağını' belirtmiş olması olarak açıklandı. Rapor ayrıca, Ocak ayında kaza ile ilgili uyarı veren sensörlerin önemsenmediği ve havalandırma şekli ve yönteminin yangın tehlikesi taşıyan bir işletmeye uygun şekilde dizayn edilmediğini yazdı.

Sadece üretim kaygısı
Bilirkişi raporu, olay sırasında kaçışı sağlayacak yolun yapımının iş güvenliğini göz ardı ederek, sadece kömür rezervi düşünülerek iptal edildiğin de değinerek, 'ocaktaki kirli havanın en kısa yoldan dışarı atılmasını sağlayacak paralel yol bağlantılarının kurulmamasından' dolayı işletmeyi sorumlu gördü.  Üretimin iki katına çıkarılmasına ve çalışan sayısının iki katına çıkarılmasına rağmen, havalandırma sisteminin aynen korunduğunu, çalışan zimmetindeki gaz maskelerinin kontrollerinin uzun süre yapılmadığını ve sensörlerin 9 tanesinin düzgün veri üretememesine rağmen düzeltilmediğini belirten rapor, uygulanan Kara Tumba yönteminin, üretim maksimizasyonunu sağlamak amacıyla gerçekleştiğini söyledi.