Banka öz kaynaklarında gayrimenkul barajı kaldırıldı

Bankaların öz kaynaklarında bulunan gayrimenkul oranını düzenleyen yasal hükümlere düzenleme getirildi. Önceki gün Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren düzenleme ile bankaların öz kaynaklarındaki gayrimenkullerin oranlarına ilişkin olarak düzenlenen yüzde 50 baraj uygulamasına son verildi. Sözcü'de yer alan habere göre söz konusu düzenleme diğer taraftan beş yıllık periyot içinde satışı gerçekleştirilemeyen taşınmazların öz kaynak tablosunda yer alamayacağına ilişkin hükmü de iptal etti. 

Değişime uğrayan hükümler nasıldı?
Resmi Gazete'de gerçekleştirilen değişimin muhatabı olan madde, bankacılık kanununun 57. maddesine aitti. Bu maddenin birinci fıkrasında yer alan sınırı aşan bedeller ile bankaların alacaklarından kaynaklı olarak edinmek mecburiyetinde bulundukları ve yine aynı madda kapsamında elden çıkarmaları gerekli mal ve gayrimenkullerden edinim tarihinden itibaren, üç yıllık dönem içinde elde çıkarılamayanların net defter değerleri düzenlenmişti. 

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'ndan öz kaynak düzenlemesi
11 Temmuz 2017 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan ve Bankaların Özkaynaklarına İLişkin Yönetmelikle Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik" başlığını taşıyan, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu Yönetmeliği 3, 05.09.2013 tarihli ve 28756 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Bankaların Özkaynaklarına İlişkin Yönetmeliğin 9'uncu maddesi sekizinci fıkrasının b bendinin yürürlükten kaldırıldığına hükmetti. 11 Temmuz'da, hükmün Resmi Gazete'de yayımlanmasıyla birlikte uygulamaya alınan değişikği ilişkin hükümlerin yürütülmesinden ise Bankacılık Düzenleme ve Dentelem Kurumu Başkanı sorumlu olacak.

Yönetmeliğin son hali
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumundan:
BANKALARIN ÖZKAYNAKLARINA İLİŞKİN YÖNETMELİKTE DEĞİŞİKLİK
YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK

MADDE 1 – 5/9/2013 tarihli ve 28756 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Bankaların Özkaynaklarına İlişkin Yönetmeliğin 9 uncu maddesinin sekizinci fıkrasının (b) bendi yürürlükten kaldırılmıştır.
MADDE 2 – Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 3 – Bu Yönetmelik hükümlerini Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu Başkanı yürütür.

Yürürlükten kaldırılan hüküm
5 Eylül 2013 tarihli Resmi Gazete'e yayımlanan Bankaların Özkaynaklarına İlişkin Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'na ait yönetmeliğin 9 maddesi "Özkaynak Unsurlarına Uygulanacak İndirim Esasları"nı kapsıyor. İlgili maddenin 1. fıkrası çekirdek sermaye hesaplamasında indirim kalemlerini, 2. ve 3. fıkra ise 1. fıkraya ilişkin açıklamaları içeriyor. 11 Temmuz'da gerçekleştirilen düzenleme ile birlikte yürürlükten kaldırılan 9. maddeye 8. fıkraya ait b bendi ise, ilgili kanunun 57. maddesinin birinci fıkrasında yer alan sınırı aşan tutarlar ile bankaların alacakları karşılığında edinmek zorunda kaldıkları, aynı zamanda da elde çıkarmaları gereken emtia ve gayrimenkullerin ana sermaye ve katkı sermaye toplamından indirimini düzenliyordu. 9. maddenin 8. fıkrasına ilişkin ibare:

"Aşağıda sayılan kalemler, bu maddenin önceki tüm fıkra hükümleri uygulandıktan sonra bulunan ana sermaye ve katkı sermaye toplamından indirilir." şeklindeyken iptal edilen ve yürürlükten kaldırılan b bendi ise "Kanunun 57 nci maddesinin birinci fıkrasındaki sınırı aşan tutarlar ile bankaların alacaklarından dolayı edinmek zorunda kaldıkları ve aynı madde uyarınca elden çıkarmaları gereken emtia ve gayrimenkullerden edinim tarihinden itibaren beş yıl geçmesine rağmen elden çıkarılamayanların net defter değerleri" ifadesini taşıyor. 

İlgili maddede yapılan değişiklikler
5.9.2013 tarihli yönetmeliği takip eden dönemlerde de bir takım değişiklikler yapılmıştı. İlk değişiklik 6.9.2014 tarihli Resmi Gazete yönetmeliği iken sonrasında 23.10.2015, 20.1.2016 ve 22.6.2016 tarihli Resmi Gazeteler'de de konuyla ilgili düzenlemeler gerçekleştirilmişti. 

Bankacılık sektörü uluslararası standartlardan koparılıyor mu?
Gerçekleştirilen düzenlemeye ilişkin olarak yapılan değerlendirmeler ise farklılık gösteriyor. Yapılan düzenleme ile Türkiye bankalarının Basel Düzenlemesinden kopartıldığına dikkat çeken CHP İzmir Milletvekili Selin Sayek Böke, Türk bankacılığının bankacılık sistemine ilişkin uluslararası kurallara veda ettiğini söyledi. Kişisel sosyal medya hesabından bir mesaj yayınlayan Böke, uzmanların bankaların yeni sistem ile ellerindeki gayrimenkullerine kendi eksperlerinin değerlendirmesi paralelinde değer biçeceğini ve öz kaynaklarındaki istedikleri kadar uzun süre gösterebileceklerini açıkladı. 

Kimi bankaların rasyoları artış gösterebilir
Düzenlemenin kimi bankaların sermaye yeterlilik rasyolarında artışa yol açabileceğini dile getiren TEB YAtırım açıklamasında da, kuralın kalmasıyla birlikte Halkbanka ve Vakıfbank'ta böylesi bir hareketliliğin beklendiğini açıkladı. TEB Yatırım açıklamasında söz konusu düzenlemenin kalkmasıyla birlikte Albaraka'nın da olumlu bir etkileşime gireceği belirtilerek: "Albaraka'nın da sermaye yeterlilik rasyosunun 21 baz puan artış göstermesi mümkün..." değerlendirmesi yapıldı.