Arsa Payı Nedir?

Arsa Payı Nedir?

Arsa payı, taşınmazlar inşaa edilirken arsanın kendisine bağlı ve bağımsız bölüme özgülenmiş paydır. Arsa payları kurulduğu anda arsa paylarına bağlı olarak kişiler, ilgili taşınmazlarında belli bir hak elde ederler. Taşınmazların esasında kullanım hakları, kullandıkları metre karelere değil arsa paylarına bağldır. En temel kavram arsa payıdır. Günümüzde özelikle  6306 sayılı kentsel dönüşüm yasası sürecinde arsa payı çok çok büyük bir önem arz etmektedir. Çünkü taşınmazlar inşa edildiği tarihlerde  özelikle inşaa edenler tarafından kendi bağımsız bölümlerine verilen arsa payları fazlalıkları nedeniyle çok ciddi arsa payı düzeltim davalrıyla karşı karşıya bulunmaktayız. 

Arsa Payı Nasıl Belirlenir? 

Dairenin metrekaresine göre değişkenlik gösteren arsa payı hesaplamalara bağlı değerlendirilir. Arsa payı hesabı yapılırken toplam alan, daire alanı gibi metrekareler baz alınır. Bu pay bir apartman dairesinin üzerinde bulunduğu araziden alması gereken alandır. 

Apartmanlarda bulunan bağımsız bölümler belli bir büyüklük ve maddi değere sahiptir. Bunlar göz önüne alınarak arsa payı belirlenir. Örneğin, 100 metrekarelik bir apartman dairesiyle 150 metrekarelik bir apartman dairesinin bulunduğu arazi alan payı ile maddi değer aynı olmalıdır. 

Hektar ile ilgili detaylı bilgi için 'Hektar Nedir? Hektar Hesaplama Nasıl Yapılır?' konulu yazımızı inceleyebilirsiniz. 

Arsa Payı Nasıl Hesaplanır? 

Bağımsız bölümün kaç metrekare olduğu ve buraya ait olan oranın ne olduğu arsa payı hesaplamanın temelini oluşturur ve bunlara göre hesaplama yapılır. Arsa payı hesaplama formülü ise şöyledir; 

Arsa Payı (metrekare) = Bağımsız Alanların Toplamı (metrekare) x Arsa Payı Oranı 

Örnekle açıklayacak olursak; 

8 bağımsız bölüm olan bir binada 8 bağımsız bölümün toplam metrekaresi 1.000 metrekaredir. Şahsa ait olan bağımsız bölümse tapu kağıdında 20/110 arsa payı oranında gösterilir. Toplam metrekare, pay oranı ile çarpılır. 

1000 (metrekare) x 20/110 = 181.818 metrekare 

Şahsa ait olan bağımsız bölümün arsa payı 181.818 metrekatedir. 

İskan ile ilgili detaylı bilgi için 'İskan Nedir ve Nasıl Alınır?' konulu yazımızı inceleyebilirsiniz. 

Arsa Payı Düzeltme Davaları Nasıl Oluyor? 

Arsa payı, bir arsa üzerinde ortak mülkiyet hakkının bağımsız bölümlere tahsis edilen kısımlarını ifade ediyor.  Özellikle metropollerde, ticari ve turizm kazancının yüksek ya da şehirlerde toprağın az ve değerli olması nedeniyle aynı binadan daire şeklinde bağımsız bölüm veya işyeri olan birden çok kişi bir araya gelerek bir arsa üzerinde ortak olarak gayrimenkul sahibi olabiliyor.

Arsa üzerindeki ortaklık binanın yapımı sonrasında da bağımsız bölümlere tahsis edilen arsa payları üzerinden devam etmektedir. Müteaahitler binayı yenilerken kendilerine düşecek dairenin arsa paylarını daha yüksekten belirliyor veya kat maliklerinin eski arsa payına göre yeni binadaki arsa payı azalıyorsa bu durumda maliklerin dava açma hakkı doğuyor. 

Arsa payları her bir dairenin metrekaresi ve konumuyla doğru orantılı belirleniyor. Dava açıldığında arsa payları bilirkişilerin belirlediği ölçüler doğrultusunda belirleniyor. Dairenin değerini doğrudan etkileyen arsa payı davaları kentsel dönüşüm sürecinde en çok açılan dava konusu oldu.