5 Soruda Yeni Kentsel Dönüşüm Yönetmeliği

Kentsel dönüşüm süreçlerinde yaşanan olumsuzluklar ve anlaşmazlıklar, dönüşüm sürelerinin çok fazla uzamasına sebep olurken, çok fazla da maddi zarara da sebep oldu. Geçen süre zarfında hem yatırımcıların hem de hak sahiplerinin yaşadığı olaylar sistemde nelerin eksik olduğunu ortaya koydu ve yönetmelik yeniden düzenlendi. Gayrimenkul Hukuku Derneği Başkanı Avukat Ali Güvenç Kiraz 5 soruda yeni kentsel dönüşüm yönetmeliğini anlattı. 

 1- Riskli alan tespitinde neler değişti?

Önceki yönetmelikte riskli alanlarda 15 bin metrekare sınırı vardı. 15 bin metrekarenin altındaki alanlar riskli alan kapsamına girmiyordu. Yeni düzenlemeyle artık 15 dönümün altındaki her ada riskli alan kapsamına girecek. En önemlisi de bu adalarda oturan vatandaşlar da riskli alan başvurusunda bulunabilecek. Eskiden riskli alan tespiti yapılan yerlerin yarısından fazlası afet geçmişi olan yerler  değildi. Bu sebeple riskli alan iptalleri yaşanıyordu. Yeni yönetmelikte bu şöyle aşıldı; üzerindeki yapılaşma itibariyle yüzde 65’i imarsız olan, yapı bütünlüğü bozulmuş olan alanlar artık riskli alan olarak ilan edilebilecek.  Yani bu düzenlemeyle Türkiye’nin tamamı riskli alan uygulamasına girecek.

2- Kira yardımı nasıl olacak?

Riskli alanlarda ve riskli yapılarda kira yardımı 18 aydı. Fakat riskli alanlarda uygulama yapmak çok uzun bir sürece yayılıyordu.  Riskli alanlarda inşaat faaliyetini yapmak 24 ay ile 48 ay arasında sürdüğü için kira yardımı da 36 aya çıkarıldı. Yeni yönetmelik de riskli yapılarda 18 ay, riskli alanlarda 36 ay kira yardımı olacak.

3- Riskli yapı tespitinde neler değişti?

Riskli yapıların dönüşümü söz konusu olduğunda 3’te 2 ya da 3’te 1’lerle ilgili bazı tıkanmalar vardı. Bunlardan bir tanesi; binanın 3’te 2 karar aldıktan sonra, 3te 2’den geri kalanların payının satışı noktasında açık artırmaya bina yıkılmadan gidilemiyordu. Bu da apartmanlarda işi çözülemez bir hale getiriyordu. Yeni kentsel dönüşüm yönetmeliği ile birlikte bina yıkılmadan açık artırma yapılabilecek. Binaların yıkılması ile ilgili olarak da daha çok vatandaş  insiyatifi kullanılıyordu. Belediyeler yıkım süreleri dolmuş binaları anlaşmaya varılamadıysa yıkmıyorlardı. Yeni kentsel dönüşüm yasasına göre artık binaların yıkılması şart koşuluyor. Bakanlık 30 ve 60 günlük tahliye sürelerinin dolmasını yeterli kabul ediliyor ve bu sürenin sonunda belediyelere 2 aylık denetim süresi veriyor. Bu sürenin sonunda eğer bina yıkılmamışsa zorunlu yıkım getiriyor.

Kentsel dönüşüm kira yardımı ne kadar, nasıl alınır? detaylar için '2018 Kentsel Dönüşüm Kira Yardımı' yazımızı inceleyebilirsiniz. 

4- Kiracıların durumu ne olacak?

Kentsel dönüşüm süreçlerinde kiracılar çok fazla mağdur oluyordu. Kiracıların çoğu zaman böyle bir sürecinden haberi bile olmuyordu. Evin elektriği ve suyu kesildiği zaman kiracı haberdar olup evden çıkıyordu. Mal sahipleri onlara bildirim yapmıyordu. Yeni kentsel dönüşüm yönetmeliğinde eğer 30 ve 60 günlük tahliye süreleri kiracıya bildirilmezse belediyeler zorunlu olarak bu süreleri yeniden başlatacak.

5- Mirasçı veya vefat durumunda ne olacak?

Kentsel dönüşüm süreçlerinde apartmanların yaşadığı en önemli sorunlardan bir tanesi de mirasçılar problemi ya da vefat edip mirasçısı olmayan kişi. Eskiden bunun çözümü mahkemelerdi. Mahkemelerde de süreç çok uzuyordu. Artık bakanlık buna bir çözüm getiriyor. Mirasçılık belgesini bakanlık çıkarıyor, mirasçı yoksa kayyumu bakanlık atayacak veya ölen son kişi yerine tüm işlemleri bakanlık yerine getirecek.